BRANDNETEL & WEERSTAND: een leuk onderwerp voor dit seizoen.
Helemaal als je aan de brandnetel denkt! Hoezo? Want meestal worden juist de jonge scheuten in de lente gebruikt voor in de soep. De jonge scheuten zijn nog mals. In het najaar staat de brandnetel er groot en verhout bij. Ook zij hebben in de tussentijd aan hun weerstand gewerkt. Al zijn zij niet winterhard, hun wortels hebben zich sterk verankerd en hun toppen wuiven zwaar beladen met zaad in de najaarswind. En over die zaden had ik een tip gegeven want je gebruikt het deel in het seizoen waar op dat moment de meeste energie van de plant naartoe is gebracht.
Nu is het oogsttijd, nu verzamelen wij de zaden. De zaden van de Urtic dioica/urens (dioica is de grote brandnetel, urens de kleine) zijn nu nog groen en knapperig. Ze smaken precies zoals het jonge verse blad, haast aromatisch.
In de fyto-kruidengeneeskunde wordt het blad geoogst nog voor de bloem en het zaad, omdat de inhoudsstoffen dan daar het sterkste geconcentreerd zijn. Zij geven een verwarmende werking doordat zij een sterke prikkeling geven op de slijmvliezen (zie vorige post van Pulmonaria). Op o.a. ons spijsverteringskanaal en de urinewegen. Daardoor wordt de peristaltiek van de maag, darm, gal en alvleesklier, én de nieren en blaas, aangezet tot uitscheiding (het afvoeren van afvalstoffen). Peristaltiek = beweging in de darm die de voedselbrij kneedt en verder door de darm passeert. Dat klinkt geweldig, máár…stel je hebt niet zo’n sterk spijsverteringsstelsel omdat je klachten hebt met eten, verteren en poepen, of dat je last hebt (gehad) aan je nieren of iedere nacht eruit moet om te plassen, dan kan deze prikkel wel iets te sterk voor je zijn. Dus let op wat de brand-netel (i’ts all in the word) met je doet en begin met mate of vraag een natuurgeneeskundige therapeut om advies.
De Urtica hebben ook een werking op gynaecologie en bewegingsapparaat (gewrichten). De wortel werkt op andrologie als prostativum…dit kruidje staat dus echt wel zijn mannetje .
Let op! Er gelden een aantal uitzonderingen wanneer je dit kruid beter niet kunt gebruiken. Ik help je even mee in het denken: houd in je hoofd ‘sterk prikkelend’, denk dan nu aan: zwangerschap, borstvoeding, oedeem, hart-nierlijden / insufficiëntie en onbekende of kwaadaardige prostaatklachten. Niet doen dus, zonder voorschrift van een zorgprofessional. Want misschien prikkel je zo sterk dat….we zullen er maar niet aan denken.
Wel een mooi verhaal is, dat wij in onze moestuin op verzoek van mijn moeder altijd de kleine brandnetels moesten laten staan. Zij wiedde deze en liet zich expres prikken, wat haar pijnlijke handen plaatselijk verlichting gaf. Deze indicatie als heilzame werking bij reuma, jicht, artritis, wordt al van oudsher in de boeken vermeld. Urica dioica en Urtica urens hebben een ontstekings werende en anti-histamine* werking (Verhelst, Koenders, Hoffmann). Als ik dit kruidje pluk draag ik ook geen handschoenen. Ik neem iets van haar en daar prikt zij mij bij. Ik denk dan; zij heeft het recht mij te prikken, en tegelijk krijg ik wat extra geneeskrachtige werking van haar mee. Ik kan het haar niet kwalijk nemen, maar ben dankbaar voor dat beetje geneeskracht wat het immuunsysteem in mijn handen prikkelt.
*Histamine komt van nature voor in je lichaam en óók in voeding, zoals bij de brandnetel. Het geeft signalen door aan je afweersysteem, hersenen, voor lichaamstemperatuur, bloedcirculatie en heeft zelfs invloed op je ademhaling. Alles dus wat je nodig hebt op het moment dat je een goede weerstand kunt gebruiken.
Hoe mooi is het dat je het jonge blad in de overgang van winter naar lente en de zaden die rijp zijn in het begin van de herfst hiervoor kunt gebruiken! De natuur heeft het allemaal bedacht.
Urtica bevat een eervolle lijst aan micronutriënten; mineralen (ijzer, silicium, calcium, kaliumzouten en in mindere mate boron, natrium, koper, magnesium, zink, zwavel, mangaan, chroom, zwavel, nitraten...), organische zuren, mierenzuur en azijnzuur, vitamines (C, B1, B2, B5, B9, K1 en E), enzymen, vezels en nog meer (sla daar Verhelst maar op na). Veel van deze stoffen worden ook teruggevonden in de zaden.
Ik denk dat de opsomming van de werking van het kruid, plus het seizoen waarin je goed kunt oogsten (de verkoudheidsmaanden), de inhoudsstoffen én de werking van histamine een mooi antwoord geeft op de vraag: brandnetel en weerstand.
Plukken:
Daar hoort een kanttekening bij, want de brandnetel heeft de kwaliteit om zware metalen uit de grond op te nemen. Is de grond vervuild door een industrieterrein, langs de weg of groeit ze op een merkwaardige plaats waar je de rest van de omgeving niet kunt duiden dat deze voor een lange tijd ongestoord is geweest of kun je je herinneren dat eerder dat jaar daar de berm besproeid is?, ga dan op zoek naar een ander plekje om te oogsten. Zoals in het Tiny Forest in Brabantpark, Lage Kant. Daar komen deze foto’s vandaan.
Gebruiken als voeding, thee, zalfjes, kledingverf, kledingvezels, als mest of tegen luizen op planten:
Je kunt talloze interessante en lekkere recepten vinden op internet, er wordt in bepaalde streken zelfs bier van gebrouwen. Door het koken of het overgieten met heet water haal je de prik weg van de naaldjes.
#joyti #natuurlijkgenezendvermogen #brabantsekeukentuin